Annies Kitchen

Eerder schreef ik al een blog over bladerdeeg, ook wel pâte feuilletée genoemd en per toeval ontdekt in 1645 door Claudius Gele. Bladerdeeg vormt de basis van dit rechthoekig gebakje gevuld met banketbakkersroom en afgewerkt met een laagje roze (of oranje) fondant. 

Wist je trouwens dat Hema de klassieke tompoes al sinds 1932 verkoopt en er jaarlijks 14 miljoen van deze iconische gebakjes over de toonbank gaan?

Is het nu tompoes of tompouce?

Over de schrijfwijze van tompoes is enige onduidelijkheid. Volgens Het Genootschap Onze Taal mag zowel tompouce als tompoes geschreven worden. Maar als we het groene boekje van Onze Taal erop naslaan is de tompoes een rechthoekig gebakje en de tompouce een kleine damesparaplu. 

In het begin van de 19e werd tompouce een benaming voor alles dat klein uitgevallen was. Het gebakje is met vier bij tien centimeter ook niet zo groot, en dus paste ook dit gebakje de naam tompouce oftewel kleine duim. Uiteindelijk kreeg het gebakje volgens de nieuwe spelling de naam tompoes. 

Waar komt de tompoes vandaan?

Terwijl wij ons druk maken over de schrijfwijze, geven ze over de landsgrenzen een hele andere naam aan dit gebakje, namelijk ‘Napoleon’. Niet vernoemd naar de Franse keizer maar naar de Italiaanse stad Napels waar hoogstwaarschijnlijk de eerste ‘Napoletano’ gemaakt werd.   

De Fransen geven er ook een andere naam aan, namelijk een ‘millefeuille’. En hoewel deze variant uit drie laagjes bladerdeeg bestaat, lijkt het toch het meest waarschijnlijk dat onze tompoes hiervan afstamt. Onze zuiderburen geven er nog een andere naam aan, namelijk een glacéke. Mogelijk door de zoete laag fondant.

Waarom eten we met Koningsdag een oranje tompoes?

Daar kunnen we heel kort over zijn. Dit gebakje werd naast het beschuitje met blauwe muisjes geserveerd tijdens de geboorte van koning Willem-Alexander. Ter ere van zijn geboorte kreeg de tompoes een oranje laagje fondant. 

Hoe eet je een tompoes?

We maken onderscheid tussen zeven tompoes-eters: 

• De daklichters halen het ‘dakje’ van de tompoes en wordt vaak (door de mannelijke eters) als eerste opgegeten. Het lekkerste eerst zullen we maar zeggen. 
• De prakkers proberen met een vork een stuk van de tompoes af te hakken.
• De happers. Het spreekt eigenlijk voor zich, maar in deze groep bevinden zich ook de agressieve happers die de tompoes in één hap soldaat maken.  
• De snijders leggen de tompoes netjes op z’n kant en eten met mes en vork. 
• De splitters halen een mes horizontaal door de room zodat beide koekjes voorzien zijn van een laagje room en eten ze een voor een op.  
• De drie- en viertraps raket eet eerst de bodem, dan het midden en dan het dakje op. De viertraps raket haalt eerst het roze laagje zorgvuldig van de tompoes.  

En dan de laatste categorie waar ik zelf ook bij hoor:

• De omkerende dakdekker licht het dakje van de tompouce en schuift het onder de bodem. Op deze manier kun je gemakkelijk de tompouce met mes en vork of gewoon uit de hand eten. 

Kortom: tompoes, millefeuille, glacéke of Napoleon, het blijft een lastig gebakje om te eten, maar je hebt nu wel een mooi verhaal om te vertellen tijdens de Koningsborrel. 

En oja, denk je nu: “help! Ik ben een ‘prakker’ en hoe doe ik dat nu met het feestgedruis op de Amsterdamse gracht?” Tip: ga voorbereid op pad met een tompoes survival kit bestaande uit een servet en een plastic vorkje (met van die karteltjes aan de zijkant), dan komt het helemaal goed. 

Alvast een fijne Koningsdag!